İş hayatına atılmaya karar verdiğinizde ya da çeşitli alanlarda mesleki eğitim almaya başladığınızda yetkinlik nedir sorusuyla mutlaka karşılaşırsınız. Yetkinlik, bir işin büyük bir bölümünü etkileyen ve işteki performans ile de yakından ilgili olan bir kavramdır. Kabul görmüş olan standartlara uygun bir yetkinliğe sahip olmak, kişinin ayırt edici özelliklerinden biridir. Ayrıca yetkinliğin çeşitli eğitimlerle geliştirilebildiğini de eklemek gerekir.
Elbette çalışanın yüksek performans sergileyebilmesi için belirli bir yetkinliğe sahip olması gerekir. Bu nedenle iş yaşamının en önemli kavramlarından biri olarak değerlendirildiğini belirtmeliyiz. Çalışanlar ve yöneticiler arasında etkin bir iletişim kurulmasında da bu kavramın belirleyici olabildiğini ekleyelim.
Yetkinlik Nedir?
Aslında iş başvurusunda yetkinlik nedir konusu hangi meslek alanında başvuru yapıldığı ya da hangi pozisyon için başvurunun yapıldığına bağlı olarak değişir. Herhangi bir iş için yetkinlik modelinin formatı değişkenlik gösteriyor. Bu alanda standart bir modellemenin olduğundan söz edemeyiz. Kuruluşlar kendi yetkinlik anlayışları ve beklentileri çerçevesinde bir modelleme yapabiliyor. Dolayısıyla kuruluşların şablonuna uygun olmak, gerekli yetkinlik seviyesine de sahip olmak şeklinde yorumlanıyor. Ancak global bazda yetkinlik nedir sorusuna verilebilecek ve standarda yakın tanımlamalar da var.
Genel olarak yetkinlik nedir örnek olarak neler gösterilebilir konusu da akılları karıştırabiliyor. Bu konuya netlik kazandırmak adına birkaç örnek verebiliriz. Sorunları çözme, problemlerle karşılaşılsa dahi işleri bitirebilme becerisi analitik düşünme yetkinliğine bir örnektir. Sistemleri iyi kullanabilme ise bilgisayar becerisi yetkinliğine, yeni stratejiler geliştirebilme yaratıcı düşünme yetkinliğine birer örnektir.
Yetkinlik Çeşitleri
Genel olarak yetkinlik çeşitleri şu şekildedir:
Kişisel Yetkinlik
Kişinin belirli bir performansı gösterebilmesi için bilgi ve becerilerini kullanabilme becerisi, kişisel yetkinlik nedir sorusunun en genel yanıtıdır. Bilgi ve becerilere sahip olmak, iyi bir performans için yeterli değildir. Bunları kullanabilmek ve gösterebilmek ise kişisel yetkinlik ile ilgilidir.
Mesleki Yetkinlik
Mesleki anlamda gerekli tüm görev ve sorumlulukları yerine getirebilecek bilgi ve donanıma sahip olmak, mesleki yetkinlik nedir sorusunun yanıtıdır. Her mesleğe göre mesleki yetkinlik tanımı farklı olabilir.
Fonksiyonel Yetkinlik
Sıklıkla merak edilen konulardan biri de fonksiyonel yetkinlik nedir sorusudur. İşe özgü olan benzersiz becerileri bu kategoride ele alabiliriz. Örneğin bir çağrı merkezi çalışanı için müşterinin sorunlarını etkin bir şekilde ele alması ve kısa sürede çözüm geliştirmesi, fonksiyonel yetkinliğine bir örnek olabilir. Bir muhasebe çalışanı için fonksiyonel yetkinlik, veriyi analiz edebilmesidir.
Görevsel Yetkinlik
Çalışanın herhangi bir görevi yerine getirebilme yetisi olarak tanımlanabilir. Çoğunlukla görevsel yetkinlik nedir konusu, sorumluluğun sadece tek bir kişiye verildiği durumlarda da bir ekibe verildiği durumlarda da önem taşır. Bu nedenle görevsel yetkinlik konusu da diğer yetkinlik türleri kadar önemlidir.
Teknik Yetkinlik
Günümüzde pek çok iş sahasında artık teknik donanım daha fazla ön plana çıkıyor. Bu teknik donanımın doğru ve etkin bir şekilde kullanılabilmesi için teknik yeterliliğe de sahip olunmalıdır. Özellikle analitik düşünebilme ile bağlantılı olduğu da söylenebilir. Tüm bu doğrultuda teknik yetkinlik nedir konusunu ele almak gerekir.
Sosyal Yetkinlik
Kişinin diğer insanlarla iletişimde kendini güvende hissetmesi, verimli olması ve duygu ile düşüncelerini paylaşabilmesi ise sosyal yetkinlik nedir sorusunun yanıtıdır. Her meslek grubu için sosyal yetkinliğin çok büyük bir önem taşıdığı söylenemez. Ancak call center çalışanı için bu yetkinlik son derece önemlidir.
Yetkinlik Beklentisi Nedir?
Peki, yetkinlik beklentisi nedir ve önemli midir? Öncelikle kişinin davranışlarını düzenlemesinde önemli bir husus olduğunu belirtmek gerekir. Kişinin başarıları ya da başarısızlıkları yetkinlik beklentisini ne oranda karşıladığının göstergesidir. Daha önce de değindiğimiz gibi yetkinlik eğitimler ve kişisel çabalar ile geliştirilebilir. Kişinin bu konuya odaklanması ile birlikte zamanla yetkinlik kazanması mümkündür. Özellikle bu alanda verilen eğitimlere katılmak ve iş hayatına eğitimde alınan bilgileri uyarlamak, bu alanda önemli bir yol kat edilmesini sağlayacaktır.
Kişinin kendi yetkinlik beklentisi de önem taşıyor. Kendi yetkinlik beklentisi yüksek olan kişilerin daha fazla çalıştığı ve yüksek performans sergilemek için daha fazla çaba gösterdiği de biliniyor. Elbette bu çabanın bir karşılığı da oluyor ve kariyer basamaklarının daha hızlı tırmanılması, rakipleri elemek ve daha fazla ön plana çıkmak gibi olumlu geri dönüşlerinin olduğunu söyleyebiliriz.
Çağrı Merkezinde Yetkinlik Nasıl Edinilir?
Öncelikle çağrı merkezinde görev almak isteyenler için çeşitli eğitimler düzenlendiğini bilmeyenler için aktaralım. Bu eğitimlerde mesleki anlamda bir yetkinlik kazanmak için gerekli tüm eğitimler sunuluyor. Çağrı karşılama, problem çözme, etkin iletişim teknikleri gibi pek çok alanda bilgi almanın mümkün olduğunu söyleyebiliriz. Aldığınız eğitimleri hayatınıza uyarlamanız ve deneyimleriniz sayesinde pek çok yetkinlik türünü kazanmanız da mümkün olacaktır. Kendinizi geliştirmeye odaklanmanız da önem taşıyor. Eksiklerinizi tespit etmeniz ve bu alanlarda çalışmalar yaparak kendinizi daha fazla geliştirmeniz halinde yetkinlik elde edebilir, performansınızın da yükselmesini sağlayabilirsiniz.